Τι είναι haircut, οέο;

Τι είναι haircut, οέο;

 

Τόσο καιρό, μας βομβαρδίζουν με λέξεις και φράσεις όπως haircut, ελεγχόμενη χρεοκοπία, απομείωση της αξίας των ομολόγων, επιμήκυνση χρέους και άλλες παρόμοιες έννοιες, οι οποίες φέρονται να καθορίζουν το μέλλον της χώρας, κι όμως είναι τόσο δύσκολο για κάποιον που δεν έχει εξειδικευμένες γνώσεις να καταλάβει περί τίνος πρόκειται.

Καθαρά από οικονομικής άποψης, haircut ή αλλιώς «κούρεμα» χρέους σημαίνει μείωση της αξίας όσων χρωστάει ένα κράτος (ή μια επιχείρηση σε άλλες περιπτώσεις), δεδομένης της αδυναμίας του οφειλέτη να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Τότε οφειλέτης και πιστωτής προβαίνουν σε συμβιβασμό, κατά τον οποίο ο οφειλέτης ζητάει haircut. Αν ο οφειλέτης είναι κράτος τότε το haircut ισοδυναμεί με απομείωση της αξίας των ομολόγων (το κρατικό χρέος εκφράζεται σε ομόλογα).

Πέραν του «κουρέματος», άλλος τρόπος συμβιβασμού έναντι των χρεών είναι η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής. Εν ολίγοις, οφειλέτης και πιστωτής συμφωνούν το οφειλόμενο ποσό να «ξεπληρωθεί» αργότερα από τον ορισμένο χρόνο. Όταν πρόκειται για κρατικό χρέος, επιμηκύνεται η ωρίμανση της λήξης των ομολόγων. Δηλαδή, αν ένα ομόλογο λήγει το 2012 και πρέπει να πληρωθεί τότε, μέσω συμβιβασμού είναι δυνατόν να πληρωθεί αργότερα.

Με τον όρο ελεγχόμενη χρεοκοπία (εν ολίγοις το καθεστώς στο οποίο βρίσκεται η Ελλάδα) αναφερόμαστε στην περίπτωση κατά την οποία το χρέος επιδέχεται και haircut και επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του.

Όλα αυτά ακούγονται ενθαρρυντικά. Μειώνεται το χρέος μας και έτσι πιστεύουμε ότι ξελαφρώνουμε οικονομικά και εμείς και το κράτος. Είναι, όμως, αλήθεια έτσι;

Όταν ένα κράτος φτάνει στο σημείο να μην μπορεί να αποπληρώσει το χρέος του και έτσι προβαίνει σε συμβιβασμό τέτοιου είδους, αμέσως καθίσταται αναξιόπιστο. Εν ολίγοις, βιώνει πλήρη αποκλεισμό από τις αγορές. Η εμπειρία αυτή,  βέβαια, δεν είναι κάτι καινούργιο για την Ελλάδα, μιας και η χώρα μας στην πιο πρόσφατη ιστορική της περίοδο ήταν αποκλεισμένη από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές από το 1933 έως το 1964.

Οι ανωτέρω συμβιβασμοί συνδέονται φυσικά με πρόσθετες υποχρεώσεις, οι οποίες αφορούν την διασφάλιση του ασφαλιστικού συστήματος, του τραπεζικού συστήματος, αλλά και των υφιστάμενων κατόχων των ελληνικών ομολόγων, ασφαλιστικών εταιρειών, προμηθευτών, αλλά και φυσικών προσώπων.

Τι σημαίνει το haircut για την κοινωνία; Ποιες οι επιπτώσεις του στον πολίτη;

 Ας δούμε, λοιπόν, πώς το «κούρεμα» επηρεάζει αναλυτικά και ποιους τομείς.

Α. Τον εργαζόμενο και τις οικογένειές μας

Τα ασφαλιστικά Ταμεία λαμβάνουν μέρος των εσόδων τους από κρατικά ομόλογα, τα οποία έχουν αγοράσει και περιμένουν από το κράτος να τα ξεπληρώσει. Στην προκειμένη, το ποσό το οποίο έχουν να λαμβάνουν τα Ταμεία μειώνεται στο μισό (haircut 50%). Άρα αυτόματα μειώνονται τα έσοδά τους και επομένως οι παροχές τους προς τους ασφαλισμένους εργαζόμενους και όχι μόνο μειώνονται δραματικά, σε μια περίοδο που ούτως ή άλλως τα Ταμεία δεν έχουν επαρκή έσοδα, λόγω της συνεχούς λιτότητας που εφαρμόζει η αυταρχική κυβέρνηση.

Β. Τις συντάξεις

Το κειμένο της Συνόδου Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου εγγυάται την ομαλή καταβολή των συντάξεων. Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία των συντάξεων καταβάλλεται από Ταμεία, τα οποία λαμβάνουν επιχορήγηση του προϋπολογισμού. Σε ένα προϋπολογισμό, όμως, ιδιαίτερα «σφιχτό» η επιχορήγηση είναι ελάχιστη και δεδομένης της έλλειψης εσόδων στα Ταμεία, οι συντάξεις επόμενο είναι να μειωθούν.

Σημειώνεται πως οι επιχορηγήσεις των φορέων της κοινωνικής ασφάλισης και περίθαλψης από τον προϋπολογισμό αναμένονται να ανέλθουν εφέτος σε 17,4 δις ευρώ και το 2012 θα περιορισθούν στα 15,9 δις ευρώ.

Γ. Τα φυσικά πρόσωπα

Όταν το κράτος εκδίδει ομόλογα, για να έχει έσοδα, πολλές φορές, πέρα από τράπεζες, τα αγοράζουν και απλοί πολίτες. Τώρα με το «κούρεμα» τα χρήματα τα οποία θα πάρει πίσω όποιος αγόρασε κρατικά ομόλογα μειώνονται στο μισό. Πιο συγκεκριμένα, φυσικό πρόσωπο που ανέμενε να εισπράξει 20.000 ευρώ το 2014 από το πενταετές ομόλογο που αγόρασε το 2009, μπορεί να αναμένει την αποπληρωμή του 50% (10.000 ευρώ) το 2039!

Δ. Οικονομία και ανάπτυξη

Πλέον θα μιλάμε για μια οικονομία όπου τα «λουκέτα» θα μπαίνουν το ένα μετά το άλλο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και εργαζόμενοι θα μένουν στο δρόμο συνεχώς. Νέες στρατιές ανέργων θα δημιουργούνται και ουσιαστικά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα αντικαθίστανται από πολυεθνικές και μεγαλοκαρχαρίες «τύπου Μπόμπολα»…

Η εργασιακή επισφάλεια θα είναι καθημερινό φαινόμενο και οι εργαζόμενοι θα καλούνται να δουλέψουν υπό καθεστώς «μαύρης» και ανασφάλιστης εργασίας

Τελευταία και πιο σημαντική συνέπεια της Συμφωνίας της 26ης/10 είναι η Εποπτεία. Πιο συγκεκριμένα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν όχι μόνο να εγκατασταθεί μόνιμα στην Αθήνα η Τρόικα αλλά και να δεσμευτεί η χώρα με συγκεκριμένη συμφωνία (Memorandum of Understanding) για την προώθηση των μεταρρυθμίσεων.

«Θα υπάρξει καθεστώς ενισχυμένου ελέγχου αναφορικά με την εκπλήρωση των ελληνικών υποχρεώσεων. Θα υπάρξει μόνιμη παρουσία στην Ελλάδα. Θα είναι εφικτό να ελέγχονται τα μέτρα που λαμβάνονται από την Ελλάδα. Νομίζω ότι από το να ταξιδεύει εκεί η τρόικα κάθε τρεις μήνες, είναι καλύτερα να υπάρχει ένα μόνιμο σύστημα εποπτείας», δήλωσε χαρακτηριστικά η Γερμανίδα Καγκελάριος, Angela Merkel.

Πιο αναλυτικά, ΕΕ και Τρόικα θα εγκαταστήσουν για τη διάρκεια του προγράμματος μόνιμο μηχανισμό παρακολούθησης εντός της Ελλάδας,  για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη και πλήρη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Έτσι, οι επίτροποι θα μπορούν να εξετάζουν τους εθνικούς λογαριασμούς και τα προσχέδια του προϋπολογισμού αλλά και να διαχειρίζονται τη δημόσια περιουσία!

Επιτροπεία σημαίνει εκχώρηση λαϊκής κυριαρχίας και δικαιωμάτων, έλεγχος, παρεμβατισμός.

Μια κυβέρνηση η οποία πλέον δεν έχει καμία νομιμοποίηση, μια κυβέρνηση ενάντιον της οποίας ο λαός εξεγείρεται συνεχώς, μια αυταρχική κυβέρνηση, που «απομυζά» από εργαζόμενους, φοιτητές, μαθητές και όλες τις κοινωνικές ομάδες ό,τι έχουν και δεν έχουν, επιδιώκει να διαλύσει κάθε κοινωνικό δικαίωμα και να ξεπουλήσει το δημόσιο πλούτο! Μας λένε ότι το 2020 το χρέος θα αντιστοιχεί σε αυτό του 2009 (120% του ΑΕΠ)! Δηλαδή ξεκαθαρίζουν πως το χρέος αποτελεί πρόσχημα για να εφαρμόσουν τα μέτρα λιτότητας και το μνημόνιο! Είναι προφανές πως απέναντι στην κρίση που βιώνουμε, απέναντι σε μία συνολική καπιταλιστική κρίση το κεφάλαιο προσπαθεί να μεταφέρει τα βάρη της κρίσης στις πλάτες των εργαζομένων και της νεολαίας!

Δεν θα γίνουμε η γενιά της επισφάλειας και της ανεργίας θα συγκρουστούμε με την αυταρχική κυβερνητική πολιτική φοιτητές, μαθητές, εργαζόμενοι θα απαντήσουμε στην κρίση τους μέσα από την αλληλεγγύη! Να αγωνιστούμε για ένα μαζικό λαϊκό κίνημα που θα ανατρέψει το μνημόνιο και τους πολιτικούς του εκφραστές. Όλοι στους δρόμους!